Systemy szalunkowe (nazywane też deskowaniem systemowym), dzięki swoim zaletom, zyskują na popularności. Czym są? I czym systemy szalunkowe różnią się od tradycyjnego deskowania? Dowiesz się tego z naszego artykułu.
Co to jest deskowanie systemowe?
Kiedyś szalowanie wykonywano z drewna niskiej jakości, przede wszystkim z desek i stempli. Takie deskowanie jest jednak pracochłonne, dlatego obecnie traci ono na popularności na rzecz tak zwanych systemów szalunkowych, czyli zestawów elementów – sklejki drewnianej lub płyty trójwarstwowej i elementów stalowych – z których składa się szalowanie zgodne z potrzebami.
Zalety systemów szalunkowych
Deskowania systemowe mają liczne zalety. Są znacznie szybsze w montażu niż tradycyjne szalowania wykonywane z desek. Są też bardziej precyzyjne – pozwalają uzyskać gładką, równą wylewkę – i umożliwiają wylanie konstrukcji, która ma nietypowy, np. łukowaty kształt. Łatwo też je dostosować do potrzeb konkretnej budowy, ponieważ elementy systemu można dowolnie regulować.
Ponadto, korzystając z systemów szalunkowych, można zbudować konstrukcję znacznie większą od formy, która powstaje ze złożonych elementów systemu, ponieważ tę samą formę wykorzystuje się wielokrotnie, a konstrukcję buduje etapami. Pozwala to zmniejszyć koszty budowy.
Szalunki ścienne
Systemy TEKKO i RASTO
Szybki i prosty montaż na budowie
Jak wykonuje się szalowanie za pomocą szalunków systemowych? Formę, powstałą ze zmontowanych szalunków, wypełnia się betonem, a po zastygnięciu wylewki – ustawia tuż obok lub powyżej. Następnie formę ponownie wypełnia się betonem, a po jego zastygnięciu – ponownie się ją przestawia.
Taki sposób deskowania nazywa się przesuwnym (w przypadku przestawiania formy w górę i w dół) lub ślizgowym (przestawianie w płaszczyźnie). Innym sposobem szalowania systemowego jest szalowanie przestawne – ma ono miejsce wtedy, kiedy po wyschnięciu wylewki formę się demontuje i montuje ponowie w innym miejscu.
Konstrukcje betonowe, które powstają w ten sposób, tworzą jedną całość kilka razy większą od zastosowanej formy. W ten sposób buduje się na przykład ściany betonowe i inne pionowe obiekty, takie jak kominy i silosy.
Rodzaje systemów szalunkowych
Rozróżnia się systemy szalunkowe ścienne i stropowe. Czym się od siebie różnią? Szalunki systemowe ścienne są zazwyczaj złożone ze stalowych lub aluminiowych ram, jednostronnie obłożonych sklejką szalunkową. Łączy się je klamrami, a w narożnikach dodatkowo specjalnymi elementami. Warto wiedzieć, że ścienne systemy szalunkowe dzieli się na mniejsze – lekkogabarytowe i większe – ciężkogabarytowe.
Zobacz, jak wygląda budowa domu jednorodzinnego przy użyciu szalunków ściennych RASTO:
Z kolei na szalunki systemowe stropowe składają się wodoodporne płyty trójwarstwowe lub sklejki, drewniane dźwigary i głowice krzyżowe. Głowice służą do zabezpieczenia dźwigarów podtrzymujących płyty, na które wylewany jest beton. Dodatkowo cały system opiera się na stalowych podporach stropowych.
Jak montować szalunki systemowe?
Warto wiedzieć, że deskowania systemowe są dostosowane do konkretnych robót, dlatego należy odpowiednio dopasować rodzaj systemu do planowanych prac. Nie zawsze wybór jest oczywisty, dlatego bezwzględnie należy zapoznać się z dokumentami od producenta – dokładną specyfikacją i instrukcją – jeszcze przez zakupem bądź wynajmem systemu szalunkowego, aby uniknąć pomyłki.
Instrukcja od producenta jest nam potrzebna również do montażu szalunków. Nieprzestrzeganie jej – lub po prostu nieprzeczytanie – i nieprawidłowe zamontowanie szalunków wiąże się z ryzykiem źle wykonanych prac i w efekcie niestabilnej konstrukcji, a także wypadków na budowie (np. w wyniku obsypania się ziemi ze źle zamontowanych szalunków do wykopów).