Deskowanie, nazywane też szalowaniem, jest konstrukcją tymczasową, pomocną podczas wylewki – to dzięki niej beton uzyskuje taki kształt, jak zaplanowano. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, do czego wykorzystuje się szalowanie i deskowanie, przeczytaj nasz artykuł.
Szalowanie, deskowanie, szalunek – co to jest?
Słowa szalowanie, deskowanie i szalunek używane są w żargonie budowlanym zamiennie. Oznaczają tymczasową konstrukcję, wykonaną z płaskich, połączonych ze sobą elementów, która tworzy formę dla wlewanej mieszanki betonowej. Dzięki szalowaniu wylewka uzyskuje pożądany kształt – taki, jak zamierzono na początku prac.
Po zastygnięciu wylewki i związaniu betonu – tj. zazwyczaj po 2-4 tygodniach – szalowanie jest rozmontowywane. Ta czynność nosi nazwę rozszalowanie.
Szalunek jest często wykonywany z desek – stąd określenie deskowanie – ale coraz większą popularność zyskuje szalowanie z płyt drewnianych czy wodoodpornej sklejki i elementów metalowych. Obecnie deskowania wykonywane są z różnych materiałów, najczęściej – z gotowych płyt ze sklejki wodoodpornej, które mocuje się na metalowych ramach. Elementy są zaprojektowane w taki sposób, aby można było łatwo i szybko łączyć je ze sobą.
Kiedy stosuje się szalowanie?
Deskowanie stosuje się podczas wykonywania konstrukcji betonowych i żelbetonowych, np. fundamentów, stropów, schodów, nadproży, wieńców, cokołów, szybów windowych itp. Jest ono bardzo ważne dla finalnego efektu i musi być zrobione prawidłowo i dokładnie, ponieważ ma ogromne znaczenie dla stabilności konstrukcji, a więc dla bezpieczeństwa osób, które będą przebywać w budynku.
Rodzaje szalowań
Szalowanie dzieli się ze względu na zastosowanie oraz ze względu na materiał i konstrukcję.
Jeśli chodzi o zastosowanie, rozróżnia się szalunki ścienne i szalunki stropowe (a niekiedy również szalunki słupowe lub szalunki do wykopów). Szalunki stropowe, jak ich nazwa wskazuje, służą do wykonywania stropów żelbetowych, a szalunki ścienne są pomocne podczas prac przy ścianach – służą do zabezpieczania otworów na okna i na drzwi. Czasami są też wykorzystywane jako wsporniki podczas wykonywania elementów ozdobnych elewacji.
Z kolei ze względu na materiał i konstrukcję wyróżnia się szalunki dźwigarowe i ramowe.Istnieje jeszcze jeden rodzaj szalowań – tzw. szalunek tracony. Ten rodzaj deskowania po zastygnięciu betonu pozostaje w konstrukcji, nie jest rozmontowywany. Większość szalunków używa się wielokrotnie, ale szalunek tracony jest jednorazowy. Innymi słowy, po użyciu zostaje utracony.