Zarówno w prawie budowlanym, jak i w artykułach na temat budownictwa czy instrukcjach spotykamy się z wieloma nazwami, które mogą być niejasne dla kogoś, kto nie ma doświadczenia w budownictwie. Prezentujemy słownik najpopularniejszych terminów budowlanych.
Słownik budowlany
Zapraszamy do zapoznania się z objaśnieniami najczęściej spotykanych pojęć budowlanych.
Adaptacja obiektu budowlanego
Przystosowanie istniejącego budynku do eksploatacji w nowych warunkach lub pełnienia innej funkcji niż ta, do której został zaprojektowany.
Budowa
Wykonywanie lub odbudowa, rozbudowa bądź nadbudowa obiektu budowlanego.
Budynek
Taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem i wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiadający fundamenty i dach.
Budynek mieszkalny jednorodzinny
Budynek wolno stojący lub w zabudowie bliźniaczej, szeregowej bądź grupowej, który służy zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych i stanowi konstrukcyjnie samodzielną całość.
Dylatacja
Przerwa pomiędzy dwoma elementami konstrukcyjnymi lub budynkami przylegającymi do siebie. Dylatacja ma zazwyczaj od kilku milimetrów do kilku centymetrów.
Element konstrukcyjny
Część obiektu budowlanego o charakterze nośnym. Elementy konstrukcyjne mają pływ na stabilność i wytrzymałość obiektu – są to m.in. fundamenty, ściany nośne, stropy.
Kalenica
Górna krawędź dwóch połaci dachowych przeciwległych (czyli o liniach okapowych nie schodzących się w żadnym punkcie), najczęściej poziomych.
Kubatura
Objętość pomieszczenia lub budynku wyrażona w metrach sześciennych. Kubaturę budynku oblicza się poprzez pomnożenie jego wysokości i powierzchni jego rzutu w obrysie ścian zewnętrznych.
Obiekt budowlany
Budynek, budowla lub obiekt małej architektury razem z instalacjami, zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem.
Obiekt małej architektury
Niewielkie obiekty, służące codziennej rekreacji (np. huśtawki, piaskownice) lub utrzymaniu porządku (śmietniki), obiekty kultu religijnego (kapliczki, figury) albo obiekty architektury ogrodowej (np. fontanny, posągi).
Obszar oddziaływania obiektu
Teren wyznaczony na podstawie przepisów w otoczeniu obiektu budowlanego, gdzie obiekt ten wprowadza ograniczenia w zabudowie.
Podciąg
Poziomy element konstrukcji budynku (belka dużych rozmiarów) rozparty między dwiema podporami. Na podciągach leżą stropy.
Powierzchnia użytkowa
Powierzchnia wszystkich pomieszczeń, niezależnie od kondygnacji, które służą potrzebom bezpośrednio związanym z przeznaczeniem budynku. Dla lokalu mieszkalnego powierzchnią użytkową będzie powierzchnia pokoi, kuchni, łazienek, spiżarni, przedpokoi, alków, holi, korytarzy. Nie wlicza się do niej balkonów, tarasów, piwnic, strychów itp.
Pozwolenie na budowę
Decyzja administracyjna zezwalająca na rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego.
Przebudowa
Wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu (z wyjątkiem parametrów charakterystycznych, np. szerokości, długości, wysokości, liczby kondygnacji, kubatury).
Remont
Wykonywanie w obecnie istniejącym budynku robót budowlanych, których celem jest odtworzeniu pierwotnego stanu, a nie bieżąca konserwacja.
Roboty budowlane
Budowa, przebudowa, montaż, remont lub rozbiórka obiektu budowlanego.
Spadek
Pochylenie terenu, dachu itd. Spadek często podawany jest w procentach i tak na przykład spadek 10% na długości 100 m oznacza różnicę 10 cm.
Stan surowy otwarty
Etap budowy budynku z wymurowanymi ścianami nośnymi, kominami, stropem nad parterem, więźbą i pokryciem dachu oraz ewentualnie żelbetowymi schodami wewnętrznymi. W stanie surowym otwartym nie ma drzwi, okien, wylewek i ścianek działowych.
Stan surowy zamknięty
Etap budowy budynku, który od stanu surowego otwartego różni się montażem stolarki zewnętrznej, czyli okien i drzwi wejściowych. Na tym etapie do zakończenia budowy pozostają tylko prace elewacyjne i wykończeniowe.
Strop
Element konstrukcyjny budynku, który oddziela od siebie poszczególne kondygnacje. Wyróżnia się wiele rodzajów stropów – więcej na ten temat przeczytasz w naszym artykule Rodzaje stropów.
System szalunkowy (deskowanie systemowe)
Zestaw gotowych elementów, które pozwalają na szybkie złożenie takiego szalowania, jakie jest potrzebne. Więcej o systemach szalunkowych dowiesz się z naszego artykułu Systemy szalunkowe – co to jest?
Szalowanie (szalunek, deskowanie)
Tymczasowa konstrukcja, wykonana z płaskich, połączonych ze sobą elementów, która tworzy formę dla wlewanej mieszanki betonowej. Więcej o szalowaniu dowiesz się z naszego artykułu Szalowanie, deskowanie – co to jest?
Szalunek tracony
Szalunek tracony to rodzaj szalunku jednorazowego użytku, który po zastygnięciu betonu pozostaje w konstrukcji (nie jest rozmontowywany). Więcej dowiesz się z naszego artykułu Co to jest szalunek tracony i kiedy się go stosuje?
Ściana monolityczna
Jest to jednolita, betonowa ściana, która została wykonana poprzez wylanie betonu do formy powstałej z szalunków. Więcej na temat ścian monolitycznych dowiesz się z naszego artykułu Ściany monolityczne.
Wieniec stropowy (wieniec domu)
Belki, będące przedłużeniem stropu. Ich zadaniem jest zespolenie konstrukcji budynku. Więcej na ten temat dowiesz się z naszego artykułu Wieniec stropowy – jaką pełni rolę?
Więźba dachowa
Układ konstrukcji drewna, tworzący układ nośny dachu.